Karakter in een profielfoto?
Door: Floortje Auceps
“Kun je iemands karakter vastleggen in een foto? Wat moet je als fotograaf van iemand weten om de perfecte profielfoto te maken? Hoe leer je iemand in korte tijd goed kennen?”
Goede vragen! De 16-jarige Jente van Antwerpen uit Haaren benaderde ons voor haar examenwerkstuk van 4 VMBO-T met een scherp interview. De antwoorden op deze vragen zijn zo belangrijk, die wilde ik je niet onthouden. ;)
Lees hieronder wat Jente ons vroeg en wat Wijnand ik hierop antwoordden.
1. Vindt u dat u iemands karakter kan vastleggen in een foto?
Deels wel, deels niet. Het karakter van iemand vastleggen is eigenlijk geen doel op zich. Wanneer iemand naar de studio komt om een foto te laten maken, gaat Wijnand eerst met het model in gesprek. De grote vragen zijn altijd: "Waar wil je de foto voor gebruiken en wat wil je van jezelf laten zien?" Het antwoord is vaak dat mensen de foto zakelijk willen gebruiken en daarvoor is een open, zelfverzekerde en ontspannen uitstraling het beste. Díe karaktertrekken (die bij de een meer en bij de ander minder aanwezig zijn) moet Wijnand op zien te roepen. Wanneer iemand van nature niet echt zelfverzekerd overkomt of erg zenuwachtig is, is het aan de fotograaf om dit tóch naar boven te halen. Ook wanneer dit niet persé duidelijk aanwezig is in het karakter. Enerzijds zie je op een foto de aspecten van het karakter die 'universeel bruikbaar en inzetbaar' zijn voor het doel van de foto (zoals bijvoorbeeld zelfvertrouwen en vriendelijkheid). Anderzijds zie je natuurlijk ook altijd wel een deel van het karakter van het model terugkomen, omdat gezichten nou eenmaal goed laten zien wat voor een persoon iemand is.
2. Wat wil u vooraf van iemand weten om een goede portretfoto van iemand te kunnen maken?
Vooraf sturen we een online vragenlijst op naar klanten. Vragen die hierbij het belangrijkst zijn, zijn:
- Wat wil je uitstralen op de foto?
- Waar wil je de foto voor gaan gebruiken?
- Wat zijn jouw sterke punten?
- Op welke manier kan Wijnand jou het beste naar de gewenste uitstraling toe coachen?
Deze vragen zijn ontzettend belangrijk om twee redenen: (1) het is belangrijk dat het model helder heeft wat hij/zij uit wil stralen en (2) wanneer Wijnand dit weet kan hij gericht coachingstechnieken inzetten om het model naar de gewenste uitstraling toe te coachen.
Voorafgaan aan de fotoshoot verwijst Wijnand modellen vaak naar deze tips voor een goede LinkedIn profielfoto, zodat ze zelf alvast na kunnen denken over wat ze uit willen stralen en hoe ze dat kunnen doen.
De vraag 'Wat wil je uitstralen op de foto?' is en blijft altijd belangrijkste vraag.
3. Hoe leert u iemand in een korte tijd genoeg kennen / wat voor vragen stelt u om een goed beeld van diegene te kunnen maken?
De vragenlijst vooraf helpt natuurlijk vooraf bij het leren kennen van een persoon. Zo heeft Wijnand al een beetje een beeld van het model, voordat het model in de studio is geweest. Voordat de fotoshoot begint neemt Wijnand de tijd om 'luchtig' wat te kletsen met het model. Hij kan bijvoorbeeld nog eens vragen naar iets wat ze over de telefoon hebben besproken om het ijs te breken en kan het daarna hebben over wat de persoon uit wil stralen op de foto en wat voor werk hij doet. Eigenlijk bouwt hij voort op de vragen die ik beschreef bij vraag 2. Veel mensen vinden het heel spannend om op de foto te gaan. Modellen komen daardoor al redelijk 'kwetsbaar' en zenuwachtig aan in de studio. Door ze op hun gemak te stellen en te vragen waarom ze het spannend vinden leer je mensen al snel goed kennen. Ook werkt het goed om te vragen naar wat ze leuk vinden in hun werk of wat voor sterke punten ze van zichzelf willen laten zien op de foto. Belangrijk hierbij is om écht goed te luisteren naar wat ze vertellen. Pas wanneer je oprecht en goed luistert kun je iemand leren kennen.
4. Vindt u de omgeving/achtergrond belangrijk bij het maken van portretfoto's?
Ja. Die is zeker belangrijk.
5. Zo ja, wat voor invloed hebben die dan?
Vaak is een zo rustig mogelijke achtergrond op de foto het mooist. De aandacht moet gaan naar het gezicht, naar de uitstraling van de persoon op de foto. Een effen donkergrijze of witte achtergrond werkt vaak het beste. Zwart kan ook mooi zijn. En goede profielfoto laat alle aandacht gaan naar het model. Drukke of gekleurde achtergronden leiden alleen maar af. De achtergrond moet het model versterken.
Wanneer iemand een portret op locatie wil laten maken (dus zonder effen achtergrond) is het ook belangrijk om de achtergrond rustig te houden. Je kunt een heel mooie sfeer neerzetten door bijvoorbeeld een artiest te fotograferen in een theater of een zakenman in zijn kantoor, maar ook dan geldt: de achtergrond moet de uitstraling van het model versterken en mag niet afleiden. Bij foto's op locatie is het belangrijk om rekening te houden met belichting en kleuren. Ook moet de achtergrond natuurlijk matchen met de outfit van het model.
6. Gebruikt u voorwerpen/ attributen die bij de persoon passen of met diegene te maken hebben?
Nee, normaal gesproken niet. We maken portretten, waar het hoofd en een stukje van de schouders te zien zijn. Attributen leiden in dit geval alleen maar af (net zoals een drukke of gekleurde achtergrond). Als uitzondering worden wel eens attributen gebruikt bij shoots op locatie. Zo had Wijnand laatst een fotoshoot met Thijs Lindhout. Thijs had foto's nodig voor zijn social media en branding van zijn nieuwe theatertour. Hier zitten foto's bij waar Thijs met zijn telefoon zit of met een script over het podium loopt. Bij zulke Branding Fotoshoots worden nog wel eens attributen gebruikt. Dit om een sfeer neer te zetten of om meer een 'verhaal' te vertellen met de foto. De kleding is ook altijd iets waar Wijnand goed op let!
7. Wat voor karaktereigenschappen probeert u zoal te laten zien in de foto's die u maakt?
Een goede profielfoto laat over het algemeen de volgende karaktereigenschappen zien:
- zelfvertrouwen
- vriendelijkheid
- focus / aandacht
- kracht
Deze combinatie is GOUD. Je wilt iemand namelijk krachtig en zelfverzekerd over laten komen, maar dat alleen is niet genoeg. Vriendelijkheid en openheid zijn minstens zo belangrijk. Als je naar een foto kijkt wil je het gevoel hebben dat je 'gezien' wordt. Daarvoor is aandacht en focus heel belangrijk. Deze combinatie van karaktereigenschappen zorgt ervoor dat mensen vertrouwen in je hebben én dat ze contact met je willen. Dit werkt zowel privé als zakelijk.
8. Herkennen mensen hun karakter vaak in de foto's die u maakt?
Mensen zijn vaak verrast door wat ze van zichzelf terugzien op de foto. Vaak zeggen ze iets zoals: "Ik wist niet dat ik er zo krachtig / volwassen / zelfverzekerd uit kon zien!". Mensen hebben een bepaald beeld van zichzelf: het beeld dat ze kennen van de spiegel. Maar wat je ziet in de spiegel, is niet altijd wat andere mensen van je zien. Sommige mensen zeggen zichzelf helemaal te herkennen in de foto, sommige mensen zijn juist verbaasd of zeggen zichzelf niet te herkennen. Ze vertellen dat ze deze zelfverzekerde of krachtige kant van zichzelf niet kennen. Vaak heeft dit te maken met onzekerheid en een zelfbeeld wat ze hebben gevormd over zichzelf. Het kan natuurlijk best gek zijn om jezelf opeens heel zelfverzekerd te zien op een foto, wanneer je je in het dagelijks leven heel onzeker voelt! (als je meer wilt weten over zelfbeeld en fotografie, bekijk dan eens deze blog van socioloog Tristan Garos)
Er bestaat dus zoiets als een ‘gouden combinatie’ voor de perfecte profielfoto en Wijnand gebruikt gerichte coaching en communicatie om modellen op hun gemak te stellen. Het karakter vastleggen in een foto is geen doel op zich, maar een gewenste uitstraling is dat wel!
@De lezer (ja, ik praat nu tegen jou): Ben je nieuwsgierig geworden en wil je nog meer weten over ‘de portretfotograaf’? Kijk dan eens op deze pagina.
@Jente: namens Wijnand en mijzelf heeft veel succes met je examenwerkstuk! Met zo’n sterk interview moet dat zeker goedkomen.